Stress, Wat doet het in je lijf?
Stress, Wat doet het in je lijf?

Stress is te verdelen in gezonde stress en ongezonde stress
Gezonde stress:
- Motiveert, geeft energie
- Duurt niet lang
- Is hanteerbaar
- Geeft een opwindend gevoel
- En verbetert prestaties
Ongezonde stress:
- Kan leiden tot mentale en fysieke problemen
- Veroorzaakt paniek of zorg
- Kan lang of kort duren
- Valt buiten wat we aankunnen
- Voelt onprettig
- Vermindert onze prestaties
Stress kan gezond zijn, bijvoorbeeld wanneer we trouwen, een proefwerk hebben, op vakantie gaan of een kind krijgen.
Vaak presteer je door de stress ook net iets beter, omdat het ons extra focus kan geven en ervoor zorgt dat we snel paraat kunnen staan en kunnen handelen.
Maar gezonde stress heeft ook een tegenhanger. En dat is gezond herstel.
Zolang we na een stressvolle gebeurtenis voldoende rusten en ons lichaam de gelegenheid geven om reserves weer aan te vullen en de batterij op te laden, is er niets aan de hand.
Stress wordt pas een probleem wanneer we te lang doorgaan op onze reserves.
Waarom komt stress steeds meer voor?
Hieronder zullen we enkele voorbeelden opnoemen van dingen die door de jaren heen veranderd zijn en die stress in de hand werken:
- Veel verschuiving van handarbeid naar hoofdarbeid.
- Er wordt veel wordt veel meer geproduceerd en er wordt veel meer van mensen verwacht dan vroeger.
- De mentale, sociale en emotionele druk zijn toegenomen. Dit komt mede door alle social media die 24 uur per dag om ons heen is.
- Er wordt van mensen verwacht dat zij 24 uur per dag bereikbaar zijn. Iedereen heeft tegenwoordig immers een mobiel en men moet altijd bereikbaar zijn. Soms is het moeilijk om hierin een time-out te nemen en erin te berusten dat je even niet gestoord kunt worden.
- Grotere organisaties zijn van alle dag. Iedereen moet met elkaar samen werken, overleggen etc. Er bestaan nog maar weinig enkelvoudige banen waarbij men 1 taak heeft.
- Reorganisaties en veranderingen zijn er nu ook meer dan ooit. Dit vraagt veel van werknemers.
- We streven meer naar verbetering, vernieuwing en doorgroeien.
- In gezinnen werken de volwassenen vaak beiden buiten de deur. Dit legt druk op het gezinsleven.
- Nu liggen er bij thuiskomst huishoudelijke en zorgtaken te wachten en is er minder tijd voor rust en ontspanning.
- Kinderen moeten vanaf de basisschool al voldoen aan allerlei vastgestelde gemiddelden. Ze worden vaak getoetst en geconfronteerd met rapporten en scores. Faalangst en weinig zelfvertrouwen komt daardoor heel vaak voor.
Als professionele hulpverlening voor mentale welzijn, krijgen we vaak de vraag: “Wat gebeurt er nu precies als ik stress ervaar en waarom is het ongezond?”.
Dit is een goede vraag die we je niet in 1 blog kunnen uitleggen. We maken alvast een start met de eerste waardevolle informatie.
Wat gebeurt er bij stress?
Om te beginnen is het heel zinvol om te weten wat er in je lijf gebeurt als je stress ervaart.
Deze kennis helpt je beter te begrijpen welke processen er plaatsvinden wanneer je stress ervaart, maar ook welke nadelige klachten hierbij kunnen horen.
De eerste reactie op een bedreiging is de alarm reactie. Het maakt daarbij niet veel uit
of je opeens oog in oog met een woest grommende hond staat of een vervelend
gesprek met uw baas hebt.
Het lichaam reageert op iedere vorm van gevaar met een soort stappenplan die de hersenen, het zenuwstelsel en verschillende hormonen in werking zet.
Uitleg Mindmap over stress
Voor dit stappenplan hebben we een mindmap gemaakt.
De mindmap is misschien een wat meer medisch overzicht, maar het komt erop neer dat onze hersenen de stress ontdekken. Deze geven een seintje door aan de hypofyse.
De hypofyse is een belangrijk orgaantje in ons hoofd. Het heeft een doorsnede van ongeveer één centimeter en weegt niet meer dan een halve gram. Het ligt in de holte van de schedelbasis. De Hypofyse scheidt ACTH (Adrenocorticotroop Hormoon) af.
Dit zorgt ervoor dat de bijnieren (bijnierschors) adrenaline, noradrenaline en cortisol afscheiden . Hierover zal ik in een volgende Blog meer uitleggen. Kort samengevat brengen deze hormonen je lichaam in een hele actieve en alerte staat.
Het zorgt er ook voor dat we sneller gaan ademhalen om ons hart, hersenen en spieren extra zuurstof te bieden om te kunnen handelen.
Onze hartslag wordt sneller, onze bloedvaten worden tijdelijk breder voor extra toevoer van zuurstof en de bloeddruk gaat omhoog.
Bloed uit omliggende organen die minder functioneel zijn bij stress worden tijdelijk van minder bloed voorzien, zodat de organen die wel functioneel zijn dit bloed weer kunnen gebruiken.
De spijsvertering wordt dan tijdelijk ook minder.
Dit verklaart ook waarom er vaak darmproblemen worden ervaren bij stress. Denk hierbij aan een vaag, gespannen gevoel in je onderbuik, maar ook hogere maagpijn, brandend maagzuur, een opgeblazen gevoel, misselijkheid en krampen zowel in de maag als in de darmen. Gas en winderigheid en obstipatie horen hier ook bij.
Door de hoge hoeveelheid cortisol gaan we ook extra zweten, voornamelijk in specifieke gebieden zoals de handpalmen, voetzolen en oksels. Het vermindert zodra de stress hormonen weer afnemen.
In een volgend blog zal ik meer uitleggen over de hormonen adrenaline, noradrenaline en cortisol. Deze hebben alle hun eigen taken en werking.
Let op!
We vinden het erg belangrijk om nogmaals te benadrukken dat gezonde stress geen probleem hoeft te zijn. Het wordt pas een probleem als je niet de tijd neemt of de kans krijgt om tussendoor te herstellen.
Hersteltijd bij stress
Wanneer je niet genoeg hersteltijd (voor elke persoon en situatie verschillend) neemt of krijgt raakt je lichaam uitgeput. Gezonde en negatieve stress kosten beide een hoop energie en kosten je lichaam een hoop stoffen, hormonen, cellen etc.
Er ontstaan tekorten
Er ontstaan bij veel stress vaak tekorten of een overschot aan verschillende stoffen/hormonen waardoor er disbalans in je lichaam ontstaat.
Je lichaam kan niet meer voor de volle 100% goed functioneren en er ontstaan langzaam maar zeker steeds meer klachten en uitval. Sommige processen raken zelfs blijvend verstoord.
Door stress kunt je bijvoorbeeld deze klachten krijgen:
- moe zijn, weinig energie hebben
- veel of verkeerd ademhalen
- gespannen zijn
- sneller boos zijn en huilen
- een somber gevoel hebben
- dingen vergeten
- slecht slapen
- hoofdpijn
- maagklachten
- nekklachten
- rugklachten
- sneller verkouden of grieperig (je afweer is minder door de stress)
- Je voelt je hart kloppen in je borstkas of keel
- heel veel nadenken en daar moeilijk mee kunnen stoppen, of te wel piekeren.
- Stress die lang duurt geeft een hoger risico op ziekten van je hart en bloedvaten, zoals hartkramp en een hartaanval.
Door de stress gaan mensen vaak ongezonder leven: weer of meer roken, ongezonder eten, meer alcohol drinken, minder bewegen en minder tijd nemen om te ontspannen. Dat zorgt dan weer voor nog meer stress. Het zorgt er ook voor dat je lichaam niet de juiste voedingstoffen krijgt die het juist zo hard nodig heeft om te kunnen herstellen.
Tips om stress te verminderen
Hier een aantal tips om te ontspannen en stress te verminderen.
- Beweeg. Ga bijvoorbeeld sporten, in de tuin werken, schoonmaken of wandelen in de natuur. Het is bewezen dat beweging het stresshormoon vermindert.
- Schrijf. Door je gedachten, emoties of je ‘to do lijst’ op te schrijven in een notitieboek kun je je hoofd leeg maken en het makkelijker loslaten of even parkeren.
- Mediteer. Mediteren, yoga en mindfulness zijn allemaal bewezen manieren om stress te verminderen. Dit hoeft helemaal niet ‘zweverig’ te zijn. Het zijn manieren die u overal en op elk moment kunt toepassen. In 2 minuten kunt u uw hoofd al tot rust brengen. Bijvoorbeeld: adem 4 tellen in door uw neus, houd dit even vast en adem 4 tot 8 tellen uit via uw mond. Dit kan overal en zelfs op het toilet waar je echt even alleen kunt zijn.
- Muziek en geluid. Ga zitten, liggen, wandelen of sporten en luister naar muziek die jou ontspant. Of wandel langs de zee of in het bos en luister naar de geluiden van de natuur. Het is bewezen dat dit stress aanzienlijk kan verminderen.
- Knuffel. Knuffel met je kinderen, je geliefde, vrienden of uw huisdier. Knuffelen helpt te ontspannen. Wist je dat er na 20 seconden knuffelen hormonen vrij komen waar je een gelukkig gevoel van krijgt?
- Doe iets waar je plezier in hebt of energie van krijgt
- Zoek een hobby waarin je je creativiteit, emotie, enthousiasme kwijt kunt. Bijvoorbeeld zingen, schrijven, dansen, koken, schilderen, klussen, fotograferen, een instrument bespelen, etc. Er zijn eindeloos mogelijkheden te bedenken hiervoor.
Conclusie
We hopen je wat inzicht te hebben kunnen geven in de wereld van stress in ons lijf. Welke organen hierbij betrokken zijn en welke rol ze hebben. Dit is natuurlijk een globaal beeld van de vele ingewikkelde processen die hierbij betrokken zijn, maar we denken dat je nu beter weet wat er gebeurt en waarom je eventuele klachten ervaart.
Pro Coaching Hakemulder
Bij Pro Coaching Hakemulder staan we klaar om jou te begeleiden.
🤝 Wat doen we?
- We bieden persoonlijke begeleiding om stress te begrijpen en effectief aan te pakken.
- We delen waardevolle kennis en inzichten over stressmanagement..
- We bieden ondersteuning en handvatten om stress te verminderen en je welzijn te verbeteren.
Of je nu worstelt met werkgerelateerde stress, persoonlijke uitdagingen ervaart of gewoon meer balans wilt in je leven, wij zijn er voor jou.
🔍 Meer weten?
Neem contact met ons op en ontdek hoe wij jou kunnen helpen.
Neem Stress heel serieus!
Stress moet je altijd heel serieus nemen. Het kan grote schade aanrichten, zonder dat we dat zien of merken. Loop er niet mee door en wacht niet af!
Kom je er zelf even niet uit of wil je hulp hierin maak dan een afspraak dan kijken we er samen naar en gaan we samen aan de slag!
Voor kinderen en jongeren onder de 18 jaar:
www.KidsCoachingHakemulder.nl






